Risicobeheersing

Enterprise Risk Management (ERM)

Risicomanagement helpt ons om risico’s voor het behalen van onze doelen op tijd te onderkennen en beheersen. Onze aanpak is geïntegreerd in de planning- en controlcyclus en in de reguliere processen. We stimuleren het risicobewustzijn binnen de organisatie en moedigen medewerkers aan om bewust met risico’s om te gaan.

Met risicomanagement beheersen we niet alleen risico’s. We zorgen ook voor waardecreatie en -behoud, verbetering van prestaties en de zekerheid dat we voldoen aan wet- en regelgeving.

Met risico-assessments identificeren en analyseren we risico’s op alle niveaus in de organisatie. Op basis daarvan nemen we maatregelen. Het management is verantwoordelijk voor risicobeheersing. Daarbij krijgt het steun van onze business controllers en andere staffuncties. De groeps-risicomanagers van de afdeling IA&R coördineren en faciliteren het risicomanagementproces.

Risicomodel

Enexis hanteert voor risicomanagement het COSO ERM-model en het Three Lines Model, wereldwijde standaarden op het gebied van risicomanagement. Op basis van een extern assessment van onze risicomanagementprocessen in 2022 hebben wij een risk roadmap opgesteld met als doel het risicomanagement binnen Enexis naar een nog hoger niveau te brengen en te kantelen van proces- naar business-georiënteerd. Als onderdeel hiervan zijn de specifieke behoeften van afdelingen op gebied van risciomanagement onderzocht. Daarnaast hebben we de governance van het risicomanagementproces in lijn gebracht met de behoeften van de organisatie.

We hebben onze risicomanagementprocessen opgesplitst in strategisch en operationeel risicomanagement. De uitkomsten van de strategische en operationele risicoanalyse worden gerapporteerd aan en besproken in de auditcommissie dan wel rvc. Dit proces stelt de rvb in staat een bestuursverklaring af te geven.

Operationeel risicomanagement

Via operationele risicoanalyses identificeren we op tactisch en operationeel niveau risico’s die een bedreiging vormen voor de bedrijfsprocessen van Enexis. Hierbij nemen we de risico’s mee die zijn voortgekomen uit periodieke compliance-, privacy-, security- en datamanagement-analyses. We streven ernaar om risico’s en maatregelen die boven de risicobereidheid van Enexis op deze niveaus vallen, geïntegreerd vast te leggen in ons internal control framework (ICF).

Het management beoordeelt tweemaal per jaar de werking van de belangrijkste beheersmaatregelen via een Control Self Assessment (CSA). Managers kijken daarbij zelf in hoeverre de risico’s worden beheerst. Het afdelingsmanagement weegt de uitkomsten van het CSA en voegt die zo nodig toe aan de interne letter of representation (LOR). Op die manier verklaren de afdelingen aan de rvb in hoeverre het geheel aan interne risicobeheersing- en controlesystemen op orde is.

Naast de hard controls in het ICF besteden we ook aandacht aan soft controls. Die zijn gericht op integer gedrag, bevlogenheid en onderlinge samenwerking. Onze interne integriteitscommissie heeft aandacht voor integriteit, voert periodiek een frauderisico-analyse uit en bespreekt de beheersing van frauderisico’s.

Operationeel en tactisch risicomanagement binnen Enexis zijn gericht op de tijdige onderkenning van gebeurtenissen die een risico kunnen vormen voor het behalen van onze doelen en het beheersen van deze risico’s. 

Strategisch risicomanagement

Bij onze strategische risicoanalyse identificeren we gebeurtenissen die de realisatie van onze strategische doelen of de continuïteit van Enexis bedreigen. Ook als gebeurtenissen zich daadwerkelijk voordoen, maar de impact en mate van beheersing onzeker zijn, blijven we deze behandelen als een strategisch risico.

Afdelingen inventariseren jaarlijks de voor hen relevante strategische risico’s en beschrijven deze op een risicokaart. Na deze inventarisatie worden de risico’s geanalyseerd en gewaardeerd. Hierbij maken we een inschatting van de kans dat een gebeurtenis zich voordoet en de impact van die gebeurtenis op een of meerdere bedrijfswaarden. We gebruiken hiervoor een risicomatrix, waarin per bedrijfswaarde de risicobereidheid van Enexis is weergegeven. Vervolgens clusteren we vergelijkbare risico’s op groepsniveau. De rvb bespreekt en waardeert deze geclusterde risico’s.

Risico’s met een score ‘hoog’ vallen boven de risicobereidheid. Bij deze risico’s nemen we maatregelen, met als doel dat ze ten minste terugvallen naar de score ‘midden’. Het management bepaalt of er bij een risico met een score ‘midden’ aanvullende maatregelen nodig zijn.

Elk strategisch risico heeft een eigenaar. Deze is verantwoordelijk voor het nemen van passende maatregelen en volgt de ontwikkeling van het risico. De maatregelen worden verwerkt in de bedrijfsplannen van de afdelingen. Het management bewaakt via de planning- en controlcyclus de ontwikkeling van de risico’s en de effectiviteit van de maatregelen. De ontwikkelingen van de belangrijkste strategische risico’s worden periodiek door de eigenaren gerapporteerd aan de rvb.

Hieronder zijn de strategische risico’s beschreven. Specifieke risico’s met betrekking tot de financiële instrumenten zijn beschreven in de toelichting op de jaarrekening.

A. Klantvraag wordt onvoldoende tijdig gerealiseerd door schaarste van personeel, materiaal en/of netwerkcapaciteit

Dit risico lopen we

De groeiende vraag naar elektriciteit door de energietransitie leidt tot capaciteitsproblemen in ons net en tevens tot veel extra werk. De gevraagde netcapaciteit overstijgt regelmatig de transportmogelijkheden in het netwerk. De schaarste in het net leidt tot geschillen met klanten en vertraagt de energietransitie. Het vergroten van de transportcapaciteit van, met name de hoogspanningsnetten, vergt veel capaciteit en doorlooptijd.

De druk op de beschikbare capaciteit (personele inzet) is zowel bij Enexis als bij onze aannemers structureel erg hoog. Daarbij hebben we ook te maken een stijgend verloop van personeel. De gevolgen van de personeelsschaarste kunnen we maar gedeeltelijk opvangen door te blijven werken aan efficiency.

Door de toegenomen fluctuatie in de vraag en de omstandigheden op de inkoopmarkt is het een uitdaging om op het juiste moment te voldoen aan de materiaalbehoefte. Ons voorspel- en planvermogen schiet soms te kort. Gevolg is dat de benodigde materialen voor het uit te voeren werkpakket niet altijd op tijd beschikbaar zijn.

Zo verkleinen we het risico

Enerzijds kanaliseren we de vraag en anderzijds vergroten we de productie.

Door proactief te investeren op basis van de Regionale Energie Strategieën (RES), Cluster Energie Strategieën (CES) en pMIEK (Provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat) anticipeert Enexis op toekomstige ontwikkelingen in het netwerk. Via diverse wegen probeert Enexis de groei van de duurzame opwekkers en afnemers te sturen in de richting van gebieden waar transportcapaciteit in het net nog voorhanden is. Daarbij blijft de uitrol van congestiemanagement een belangrijke maatregel.

Tevens zijn er veel maatregelen getroffen gericht op een betere afstemming en communicatie met onze klanten, zie hiervoor risico G (reputatieschade omdat we niet adequaat reageren op klachten en klanten geen handelingsperspectief kunnen bieden).

We zijn al geruime tijd bezig om de instroom van nieuwe medewerkers te stimuleren en de uitstroom te beperken. Daarnaast zal de komende periode het accent vooral liggen op het anders organiseren van het werk en meer modulair opleiden. Dit doen we onder andere door middel van het programma Voldoende Vakbekwaam Personeel.

Door te werken met langetermijnplannen willen we de toekomstige beschikbaarheid van componenten verbeteren. We werken aan standaardisatie van componenten, strategisch voorraadmanagement en staan continu in verbinding met de leveranciersmarkt om beter te kunnen meebewegen. In de supply chain sturen we op on time in full.

Zo hoog schatten we het risico in

De impact van dit risico is gestegen; het beheersen van de impact van schaarste van personeel, elektriciteitsnetwerk en materialen is een steeds grotere uitdaging.
Meer algemene achtergrond informatie over de toenemende klantvraag en schaarste is te vinden in de hoofdstukken Samen naar een toekomstbestendig energiesysteem, Werken aan ruimte op het energienet en Transparant communiceren over wat wel kan.

B. Ongeautoriseerd gebruik van data en/of niet beschikbaar zijn van systemen door ontoereikende beveiligingsmaatregelen (ICT/OT)

Dit risico lopen we

De activiteiten van hackers en cybercriminelen (phishing en ransomware-aanvallen) vormen een belangrijke bedreiging. Ongeautoriseerde toegang tot onze systemen en data kan leiden tot incidenten qua dataveiligheid, business-continuïteit en compliance (Algemene verordening gegevensbescherming en Wet beveiliging netwerk- en informatiesystemen). Door de digitalisering, zijn ook onze netten steeds kwetsbaarder voor inbreuken van buiten.

Door toegenomen afhankelijkheid van clouddiensten ontstaan er ook risico’s wanneer platformen en systemen in de cloud langere tijd niet beschikbaar zijn. Langdurige uitval of zelfs wegvallen van dienstverleners zorgen voor grote impact op de werkprocessen van Enexis.

Een nieuw element is de toegenomen ontwikkeling van krachtige quantumcomputers. Deze computers beschikken in de nabije toekomst over genoeg rekenkracht om de huidige sterk geachte cryptografische algoritmes te kraken, hetgeen kan gaan leiden tot nieuwe beveiligingsrisico’s.

Zo verkleinen we het risico

We werken met een Enexis-brede security roadmap, met een breed scala aan maatregelen. Daarnaast is een strategisch informatiebeveiligingsbeleid in ontwikkeling en wordt een information security management systeem (ISMS) centraal ingericht. We voeren daarbij doorlopend assessments uit op security awareness, ransomware readyness en NBA-volwassenheid.

Binnen de afdeling IT is een Security Operations Center ingericht. IT werkt met penetratietesten en geautomatiseerde security scanning op de primaire ICT-internetsystemen. Er lopen diverse activiteiten om grip te krijgen en te houden op Identity & Access Management. Daarnaast kennen we maatregelen op het gebied van Continuity Management om grootschalige uitval van ICT-systemen te voorkomen (bijvoorbeeld opstellen van Disaster Recovery-plannen, uitvoeren van periodieke hersteltesten en actief monitoren van de periodieke assurance-verklaringen).

Op het terrein van Operationele Technologie (OT) is een OT-securityorganisatie actief. Deze is belast met specifieke OT-securitymaatregelen zoals de implementatie van geavanceerde security monitoring tools om afwijkend netwerkverkeer te signaleren, periodieke security assessments, anti-malware voor centrale en decentrale OT-systemen, een ISO 27001-certificering voor het OT-domein.

Vanwege de dreiging door decryptie van data door quantumcomputers hebben we een richtlijn/standaard ontwikkeld, die voorschrijft welke cryptografische algoritmes wel of juist niet zijn toegestaan. We inventariseren de risico’s die Enexis loopt op het gebied van quantumdreigingen en cryptomiddelen die Enexis gebruikt. 

Zo hoog schatten we het risico in

De kans is gelijk gebleven daar wij enerzijds onze basismaatregelen steeds meer op orde hebben en we op securitygebied aanzienlijk meer activiteiten ontplooien en anderzijds te maken hebben met een steeds groter dreigingsbeeld.
Meer context over dit risico is te vinden in het hoofdstuk Werken aan ruimte op het energienet, meer specifiek in de paragraaf De borging van digitale veiligheid.

C. Ongevallen van medewerkers en/of omstanders als gevolg van onveilige situaties en/of falende assets

Dit risico lopen we

Het werk aan energienetten brengt risico’s met zich mee voor de veiligheid of gezondheid van medewerkers en/of omstanders. Vanwege de aard van de primaire processen (het werken in de elektriciteits- en gasinfrastructuur en het werken in de publieke ruimte) is de kans op een ongeval of gezondheidsschade van medewerkers altijd aanwezig. Ook als gevolg van falende bedrijfsmiddelen of materiaalfouten kunnen ernstige veiligheidsrisico’s ontstaan voor medewerkers en omstanders.

Schaarste van personeel en uitstroom van ervaren medewerkers (door bijvoorbeeld pensioen) hebben invloed op vakmanschap en leiden tot een hogere werkdruk en daarmee tot een verhoogd veiligheidsrisico. Ook bij het verleggen van werkzaamheden naar aannemers of het inzetten van anderstaligen of buitenlandse partijen moeten we extra aandacht besteden aan het borgen van veiligheid.

Zo verkleinen we het risico

Enexis geeft hoge prioriteit aan veiligheid. Er wordt gewerkt aan versterking van het veiligheidsbewustzijn en alertheid van personeel en management. We letten op de veiligheidsperformance bij onze aannemers en er is verhoogde aandacht voor de opvolging van de zogenoemde werkplekdialoog. Daarnaast zijn we gestart met het programma Spanningsloos en gasloos werken wordt de norm.

Daarnaast analyseren we continu het risico op onveilige situaties in onze elektriciteits- en gasnetten. We hebben een adequaat onderhouds- en vervangingsbeleid om de kans op onveilige situaties voor derden zo veel mogelijk te beperken. Om de veiligheid van slimme meters te waarborgen testen en controleren we iedere partij slimme meters.

Op het gebied van veiligheid is ons uitgangspunt dat we doorgroeien naar trede 4 van de Veiligheidsladder.

Zo hoog schatten we het risico in

De waardering van dit risico is niet gewijzigd ten opzichte van vorig jaar. Enerzijds zetten we stappen op het gebied van veiligheid, anderzijds zien we een toenemende druk op onze werkzaamheden, waardoor we over het geheel genomen geen ontwikkelingen zien die aanleiding geven voor een andere positionering.
Meer algemene achtergrond informatie over veiligheid is te vinden in het hoofdstuk Samen veilig werken en elkaar versterken.

D. Omvangrijke onderbrekingen energievoorziening

Dit risico lopen we

Door natuurrampen (bijvoorbeeld aardbevingen en overstromingen etc.) of door moedwillig handelen, kunnen ernstige storingen optreden in onze netten, met langdurige en omvangrijke onderbrekingen van de energievoorziening tot gevolg. Ook door de zwaardere belasting van ons elektriciteitsnetwerk neemt de kans toe op omvangrijke storingen.

Verder blijft er een risico bestaan op een tekort aan gas. Dit zou kunnen leiden tot een omvangrijke en langdurige onderbreking van de energie-/gasvoorziening aan klanten.

Zo verkleinen we het risico

Enexis voert een adequaat onderhouds- en vervangingsbeleid om de kans op grote calamiteiten zo veel mogelijk te beperken. We hebben vervangende bedrijfsmiddelen om snel in te kunnen zetten bij noodsituaties. We scherpen onze crisismanagementplannen voortdurend aan naar aanleiding van daadwerkelijk opgetreden crisissen en houden regelmatig crisisoefeningen. We hebben specifieke maatregelen gericht op aardbevingen en overstromingen. Daarnaast blijven we internationale ontwikkelingen volgen en mogelijke (potentiële) consequenties hiervan voor Enexis.

Zo hoog schatten we het risico in

We zoeken de grenzen van ons net steeds verder op. Daardoor zien wij de kans op grote onderbrekingen toenemen.

Meer context over dit risico is te vinden in het hoofdstuk Werken aan ruimte op het energienet, meer specifiek de paragraaf Energievoorziening is betrouwbaar.

E. Financiële positie wordt slechter door prijseffecten en effecten van energietransitie en reguleringsmethodiek

Dit risico lopen we

De reguleringsmethodiek elektriciteit is niet berekend op de groeiende investeringen en exploitatiekosten als gevolg van de energietransitie. Gevolg is dat kosten niet tijdig en niet volledig worden vergoed. Dit betekent dat Enexis wordt geconfronteerd met een significante extra kapitaalbehoefte, wat de financiële ratio’s en de investeringsruimte onder druk zet.

Ontwikkelingen op het gebied van rente, inflatie, energieprijzen, grondstoffen en valuta kunnen de financierbaarheid van Enexis belemmeren. Deze ontwikkelingen kunnen ons resultaat en ratio’s zodanig beïnvloeden dat er beperkingen ontstaan voor onze financieringscapaciteit. Met name de prijsrisico’s ten aanzien van rente en energieprijzen (in verband met inkoop netverliezen) kunnen leiden tot een aanzienlijke extra behoefte aan eigen vermogen.

Zo verkleinen we het risico

Enexis is op meerdere fronten actief om de financierbaarheid van de energietransitie te verbeteren, er wordt met meerdere stakeholders over het financieringsvraagstuk gesproken en we werken aan interne efficiencyverbeteringen. Daarbij zijn wij doorlopend met de ACM in overleg over de toekomst van de regulering.

De wijze van beheersen van het renterisico is beschreven in het Treasury Statuut. Er is een Financial Risk Committee ingericht. Voor netverliezen elektriciteit en gas is het risico tot en met 2026 actief ingedekt door het zekere volume in te kopen.​ De blootstelling aan grondstofprijsrisico’s en valutarisico’s bij de inkopen zijn nader onderzocht en uitgewerkt. Deze risico’s lijken relatief beperkt.

Zo hoog schatten we het risico in

Dit risico is gelijk gebleven. Hoewel wij de beroepszaak via het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) inzake de tariefstelling gewonnen hebben, zullen wij nog steeds een aanzienlijk deel van de energietransitie moeten voorfinancieren.
Meer achtergrondinformatie over onze gestegen kosten is te vinden in het hoofdstuk Transparant communiceren over wat wel kan en meer specifiek de paragraaf Netwerktarieven significant gestegen.

F. Wendbaarheid Enexis onvoldoende om complexe en rigoureuze changes door te voeren

Dit risico lopen we

De onzekerheden rondom de klantvraag zijn groot (zie onder andere risico A). Het risico bestaat dat wanneer onze klantprocessen zich onvoldoende snel kunnen aanpassen, onze doelen op het gebied van realisatie, contractering van flexvermogen en andere nieuwe producten niet op tijd worden gerealiseerd. Als we onvoldoende wendbaar zijn, kan dat onze slagvaardigheid en betrouwbaarheid in gevaar brengen. Dit doet een groot beroep op het vermogen van de organisatie en medewerkers om te veranderen.

We hebben de wil om te veranderen en versnellen, maar het kan vaak niet snel vanwege de complexiteit van processen. Ook in de keten van marktfacilitering is sprake van een snel veranderend speelveld waar we als netbeheerders/Enexis op moeten kunnen anticiperen, denk aan de nieuwe Energiewet en het faciliteren van flexibiliteitsmarkten/congestiemanagement.

Zo verkleinen we het risico

Vanuit een ketenplan werken we aan verbeterde processen en producten, met een Productboard en bijbehorend productportfolio. Relatiemanagement is opnieuw ingericht, met een specifiek congestie-/flexteam. We werken intensief samen in de sector, met belangenverenigingen en ACM, om te komen tot betere regelgeving, een heldere definitie van ‘redelijke termijn’ en de invulling van ‘maatschappelijk prioriteren’.

We kennen sectorprogramma’s, waarin Enexis is vertegenwoordigd, met strakke programmasturing en gericht op vereenvoudiging van governance en slimmere inzet van resources.

Om de wendbaarheid van medewerkers te verhogen is de ontwikkeling van leiderschapsvaardigheden een strategisch initiatief. Via diverse initiatieven worden onze leiders en medewerkers gestimuleerd om meer agile te gaan werken, meer lef te tonen en out of the box te denken. In ons aanname-, management development- en vitaliteitsbeleid besteden we bewust aandacht aan de skills wendbaarheid en lef tonen.

Zo hoog schatten we het risico in

De snelheid van de ontwikkelingen als gevolg van de energietransitie blijft toenemen. Hierdoor neemt de kans toe dat onze wendbaarheid onvoldoende is en dat dit ons remt in het doorvoeren van complexe en rigoureuze changes.
Meer algemene achtergrond informatie over dit risico is te vinden in het hoofdstuk Transparant communiceren over wat wel kan.

G. Reputatieschade omdat we niet adequaat reageren op klachten en klanten geen handelingsperspectief kunnen bieden​

Dit risico lopen we

Klanten en stakeholders zijn op zoek naar perspectief om hun eigen doelstellingen te realiseren. We kunnen de gevraagde transparantie echter niet altijd bieden. Planning en realisatie van netinvesteringen zijn onzeker. Nieuwe producten of technische oplossingen moeten ontwikkeld worden. We proberen zo veel mogelijk samen met onze stakeholders de plannen voor de toekomst op te stellen. Deze intensieve samenwerking leidt tot verwachtingen, die we echter niet altijd kunnen waarmaken.

Ook meer generiek, als gevolg van andere onderkende risico’s of negatieve berichtgeving over andere spelers in de branche, kan een negatieve impact ontstaan op de beeldvorming van Enexis. Door al deze onzekerheden groeit de kans op klachten, claims en imagoschade en kan mogelijk zelfs discussie ontstaan over onze license to operate.

Zo verkleinen we het risico

We werken intern en in de sector (Netbeheer Nederland) aan meer transparantie richting onze stakeholders met betrekking tot inzicht in wachtrijen en handelingsperspectief (wanneer dan wel weer capaciteit). Er lopen initiatieven om te komen tot een verbeterde communicatie en klantbediening, zoals meer maatwerk in de klantbediening​, het communiceren van 'de nieuwe realiteit', een digitaal inloopspreekuur​, inrichting van een Productboard en productportfolio, webinars en draaiboeken voor bedrijven(terreinen). ​

Daarnaast is er meer aandacht voor verwachtingsmanagement bij stakeholders. We werken samen in taskforces per provincie waarin het pMIEK (Provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat) wordt besproken gericht op programmeren en prioriteren. We zijn bezig met een Campagne Energiesysteem van de Toekomst, waarin we stakeholders meenemen in wat we doen en wat dit betekent.

We kennen op het gebied van communicatie ook meer generieke maatregelen. Aan de voorkant zijn onze communicatieadviseurs goed aangehaakt bij de business en monitoren wij onze relatie met stakeholders. Aan de achterkant hebben we een goede structuur voor crisiscommunicatie, zodat we in geval van een crisis snel, open en transparant kunnen communiceren.

Sectorbreed werken we aan campagnes om bewustwording bij klanten over hun eigen rol in het efficiënte gebruik van ons net te vergroten. Daarnaast blijven we werken aan reputatiebuffers en positieve beeldvorming, door te vertellen wat onze rol is en te laten zien hoeveel werk we verzetten om de energietransitie te realiseren en daarin ook aandacht te vragen voor innovatie en oplossingen.

Zo hoog schatten we het risico in

Vorig jaar was dit risico onderdeel van risico A (gevolg van schaarste). Vanwege het specifieke karakter van dit risico en omdat we zien dat dit zich nadrukkelijker manifesteert, hebben we dit afgesplitst.
Meer algemene context over dit risico is te vinden in de hoofdstukken Samen naar een toekomstbestendig energiesysteem en Transparant communiceren over wat wel kan.

H. Beperkingen en onzekerheden regelgeving en vergunningsprocessen

Dit risico lopen we

Bestaande wet- en regelgeving en onzekerheden over nieuwe wetgeving belemmeren of kunnen ons gaan belemmeren om adequaat en snel te reageren op de klantvraag en uitbreiding van het net:

  • Er gelden beperkingen voor uitbreidingen in de omgeving van de zogenaamde Natura 2000-gebieden. In deze gebieden dient de stikstofuitstoot beperkt dan wel gecompenseerd te worden. Dit leidt ertoe dat wij voor al deze projecten stikstofcalculaties moeten maken en maatregelen dienen te identificeren om beneden de toegestane stikstofuitstoot te blijven.

  • Door problemen met ruimtelijke inpassing kan Enexis onvoldoende snel netinfrastructuur bijbouwen. Het energiesysteem van de toekomst heeft ruimte nodig boven én in de grond. Bij planvorming komen de ruimtelijke aspecten van de energievoorziening vaak pas laat in beeld. Planologische procedures en de bijbehorende doorlooptijden dreigen een belangrijke vertragende factor te worden bij netuitbreidingen.

  • Wij zien een toenemende juridisering bij de maakbaarheidsuitdagingen waar de netbeheerders voor staan. Er ontstaan regelmatig procedures als we afwijken van (wettelijke) aansluittermijnen of als we de aangevraagde transportcapaciteit moeten weigeren. Daarbij is de juridische structuur van nieuwe producten nog onontgonnen en complex. Ook lopen we tegen uiteenlopende interpretatie van nieuwe regelgeving aan. Dit zorgt voor onvrede in de maatschappij en vraagt meer capaciteit/kosten vanuit Enexis voor het uitdenken van nieuwe oplossingen, het bemiddelen bij het vinden van oplossingen met de klant, het - zo mogelijk - voorkomen van juridische procedures, het begeleiden van rechtszaken en stakeholder- en imagomanagement.

  • Een vierde element is het risico op een politieke impasse in Nederland. Nieuwe kabinetsvorming kan leiden tot een vertraging in de besluitvorming of tot wijzigingen in de inhoud van wet- en regelgeving. Er bestaat een risico dat een nieuw kabinet een andere koers uitzet in de (energie)dossiers. Deze onvoorspelbaarheid en traagheid in de besluitvorming kan gevolgen hebben bij de ontwikkeling van langetermijnoplossingen.

Zo verkleinen we het risico

Op de vier genoemde onderwerpen is een groot aantal maatregelen getroffen of zijn in voorbereiding:

  • Op de knelpunten met betrekking tot stikstof uitstoot zijn analyses uitgevoerd door de afdeling Ruimte & Recht (R&R) voor de gehele portfolio - we werken met een stikstofrekenmodel. Op basis van de analyses komen mogelijke acties naar voren en werken we scenario’s uit om uitstoot te beperken. Vanuit een Stuurgroep Stikstof worden besluiten genomen waar we uitstoot kunnen beperken. Waar het mogelijk en noodzakelijk is, gaan we emissieloos bouwen.

  • Om toenemende juridisering te voorkomen wordt onze afdeling Corporate & Legal Affairs (CLA) intensief betrokken bij bijvoorbeeld de uitrol van congestiemanagement en de ontwikkeling van flexproducten en alternatieve transportrechten. Bij juridische ontwikkelingen is de interne en externe afstemming (op niveau van TenneT) geïntensiveerd. Zo bouwen we een betere bewijslast op ter onderbouwing van de congestieproblematiek. 

  • Om een politieke impasse of vertraging te voorkomen in voor de sector essentiële wet- en regelgeving, hebben we rechtstreeks en vanuit de sector intensief contact met de landelijke overheid.

Zo hoog schatten we het risico in

Dit betreft een bundeling van een viertal nieuwe risico’s, namelijk ‘Beperking stikstofuitstoot’, ‘Ruimtelijke ordening’, ‘Traagheid en wijzigingen in wet en regelgeving’ en ‘Juridische complexiteit nieuwe producten’. Met name de eerste twee risico’s manifesteren zich steeds nadrukkelijker in het productieproces.
Meer context, met name over de ‘vergunningsfabriek’ en diverse nieuwe producten is te vinden in het hoofdstuk Werken aan ruimte op het energienet.