We willen nauwkeurig meten hoe groot onze bijdrage aan de doelen is. Want als we de impact kennen, zijn we beter in staat om te verbeteren. Samen met andere netbeheerders leren we steeds beter hoe we dat het beste kunnen doen. In 2022 hebben we onze impactmetingen uitgebreid. Nieuw is een aantal metingen binnen het natuurlijk kapitaal, zoals de ecologische schade door afval en de inkoop van materialen.
We hebben onze relevante impacts in 2022 verder in kaart gebracht en de maatschappelijke effecten berekend die het gevolg zijn van onze activiteiten. Ons impactmodel laat onze impact zien op zes vormen van kapitaal. Resultaat is deze tabel, waarin de impact uitgedrukt is in euro’s. Daardoor ontstaat als het ware een maatschappelijke jaarrekening, die een geïntegreerd beeld geeft van onze waardecreatie voor onze stakeholders en onze bijdrage aan de SDG's.
In vergelijking met 2021 zijn, door de toegenomen werkzaamheden en investeringen voor het energiesysteem van de toekomst, de financiële stromen door ons bedrijf flink toegenomen. Verder zien we dat het verbruik van gas in 2022 enorm is gedaald. Met onze impactmeting zien we enerzijds dat onze consumenten, ten opzichte van vorig jaar, in mindere mate welzijn van het gebruik van gas hebben ervaren; anderzijds betekent dit ook een daling in de bijdrage aan klimaatverandering.
We lichten de onderdelen van de impactmeting hier verder toe.
Voor de opdeling van impacts is gebruik gemaakt van het waardecreatiemodel van het Value Reporting Foundation (VRF), die impacts opdeelt in zes kapitalen: Financieel, Geproduceerd, Intellectueel, Natuurlijk, Sociaal en Menselijk Kapitaal. Voor de kapitalen Financieel, Geproduceerd, Natuurlijk en Menselijk kwantificeert Enexis één of meerdere indicatoren.
Financieel kapitaal
De financiële consequenties van de energietransitie worden niet volledig opgevangen door de huidige reguleringsmethodiek, mede doordat onze (exploitatie) kosten niet tijdig en volledig worden vergoed en derhalve sprake is van voorfinanciering van onze activiteiten. Onze investeringen zijn dit jaar weer hoger dan vorig jaar om de energietransitie mogelijk te maken.
Er is steeds meer financieel kapitaal van de maatschappij nodig om onze activiteiten te financieren. Een positieve impuls hebben de opbrengsten uit de verkoop van Fudura B.V. gegeven. Deze opbrengsten willen we voor het overgrote deel ten goede laten komen aan de energietransitie. Verder komt kapitaal vanuit betalingen van onze klanten, licht gestegen van € 1,6 miljard in 2021 naar € 1,7 miljard dit jaar.
Door onze rol en positie in de energieketen brengen we – naast langetermijnwaarde – ook op kortere termijn waarde terug naar onze stakeholders. Onze medewerkers ontvangen salaris voor hun inzet en tijd (€ 0,6 miljard in 2022; € 0,5 miljard in 2021). We betalen onze leveranciers voor goederen, diensten en bedrijfsmiddelen (€ 1,3 miljard in 2022; € 1,2 miljard 2021), waardoor Enexis inkomen en werk bij andere partijen genereert.
Per saldo stimuleert onze inzet de economie en genereren we langjarige werkgelegenheid, inkomen en welvaart.
Geproduceerd kapitaal
De bijdrage van Enexis aan de welzijnswaarde van gastransport voor de consumenten bedraagt € 2,2 miljard. Dit is lager dan vorig jaar (€ 2,4 miljard), met name doordat het getransporteerde volume gas flink is afgenomen (- 24%). Hetzelfde effect is terug te zien voor de bijdrage aan deze welzijnswaarde die Enexis’ leveranciers toekomt en gevat wordt in de impact waarde inkoop goederen voor gastransport (€ 0,5 miljard in 2022; € 0,6 miljard 2021).
De bijdrage van Enexis aan de welzijnswaarde van elektriciteitstransport voor de consumenten bedraagt € 2,2 miljard. Dit is vrijwel gelijk aan 2021, met een lichte reductie van gedistribueerd volume elektriciteit (-3%). De prijsstijging waar een deel van de huishoudens dit jaar mee wordt geconfronteerd, is niet terug te zien in de gemiddelde vastgestelde transactieprijs (brondata: CBS 2021) die in het model wordt gehanteerd. Hetzelfde geldt voor de bijdrage aan deze welzijnswaarde die Enexis’ leveranciers toekomt en gevat wordt in de impact waarde inkoop goederen voor elektriciteitstransport.
Binnen de bijdrage aan het welzijn van elektriciteitstransport wordt de impact van teruglevering die Enexis mogelijk maakt meegenomen. Steeds meer consumenten leveren duurzaam opgewekte elektriciteit terug aan het net. Binnen de bijdrage aan het welzijn van elektriciteitstransport berekenen we een positief welvaartseffect door teruglevering van zonne-energie door huishoudens van bijna € 10 miljoen. De welzijnswaarde voor consumenten wordt gecorrigeerd voor het effect van gas- en stroomstoringen bij Enexis ten opzichte van het Nederlandse gemiddelde. Dit jaar is ons elektriciteitsnet met gemiddeld 0,18 ongeplande onderbrekingen en 14 minuten uitvalduur per huishouden betrouwbaarder dan het Nederlands gemiddelde. De uitvalduur van ons gasnet per huishouden per jaar ligt met 109 seconden hoger dan het Nederlands gemiddelde.
Natuurlijk kapitaal
De totale negatieve impact op het klimaat vanwege CO2-uitstoot door onze activiteiten in 2022 is € 250 miljoen. Vanwege het lagere volume gas dat door onze netten stroomde is deze impact ten opzichte van 2021 (€ 300 miljoen) afgenomen. Enexis werkt er aan om de negatieve impact te beperken: door de energietransitie te helpen versnellen en door de impact van eigen operaties te verbeteren. De emissies van de eigen operaties van Enexis worden volledig gecompenseerd via Gold Standard Certificaten voor € 50 miljoen, gelijk aan vorig jaar. Daarnaast hebben we dit jaar voor het eerst onze negatieve milieu-impact door materiaalgebruik en afval berekend op € 20 miljoen, omdat we het grootste deel van ons afval scheiden zit deze negatieve impact vooral bij de productie en inkoop van nieuwe materialen.
Meer hierover is te vinden in Feiten en cijfers (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen – CO2 voetafdruk).
Menselijk kapitaal
Enexis draagt bij aan het welzijn van medewerkers door het werk dat de organisatie hen biedt. De positieve impactwaarde komt uit op € 50 miljoen. Dit is gelijk aan vorig jaar, onder andere door een geringe toename van het aantal werknemers in 2022. De werktevredenheid, gemeten op basis van de uitkomsten uit het medewerkerstevredenheidsonderzoek uit 2022 heeft een direct positief effect op het welzijn. De bevlogenheid is in 2022 uitgekomen op een score van 7,8, gelijk aan vorig jaar.
Veiligheid en preventie van werk gerelateerde klachten hebben een vaste hoge prioriteit voor Enexis. Ondanks de hoge prioriteit zijn er gevallen van langdurig arbeidsgerelateerd verzuim en veiligheidsincidenten. Dit heeft een drukkend effect op de positieve waarde van het hebben van werk en bedraagt € 1 miljoen. Dit is afgerond gelijk aan 2021, ondanks een toename van het aantal ongevallen en het ziekteverzuim.
Voor de methodiek, de belangrijkste criteria en de vergelijkende cijfers wordt verwezen naar het hoofdstuk Over dit verslag.